بررسی عوامل موثر بر توسعه بیمه گندم در شهرستان همدان

تولید محصولات کشاورزی در شرایط طبیعی یکی از پرمخاطره ترین فعالیت های اقتصادی محسوب می شود و بهره-برداران این بخش همواره با خسارت های ناشی از بروز حوادث قهری و طبیعی روبه رو هستند. در این راستا بیمه محصولات کشاورزی به عنوان کارآمدترین ابزار حمایتی دولت بیشترین قابلیت ها را برای مقابله با مخاطرات دارد و یکی از مناسب ترین سازوکارها برای ایجاد امنیت سرمایه گذاری در بخش کشاورزی به شمار می آید. این در حالی است که بیمه کشاورزی هنوز نتوانسته به طور جدی در بافت روستا و فرهنگ زارع نفوذ کرده و گسترش پیدا کند. از این رو در این پژوهش عوامل موثر برتوسعه بیمه گندم در شهرستان همدان مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر مبتنی بر روش توصیفی-همبستگی بوده و ویژگی های فردی، اقتصادی، ارتباطی و همچنین تأثیر عوامل طبیعی، زراعی و نهادی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته تا بدین طریق عوامل موثر بر توسعه بیمه گندم مشخص شود. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از گندم کاران پذیرنده بیمه و گندم کاران بیمه نشده به کمک ابزار پرسشنامه جمع آوری گردید. برای تعیین روایی ابزار سنجش تحقیق از نظرات اساتید و متخصصان مربوطه استفاده شد. ارزیابی پایایی پرسشنامه نیز در مرحله پیش آزمون با تکمیل 30 پرسشنامه از جامعه آماری مورد مطالعه صورت گرفت. بدین ترتیب پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ82/0 به دست آمد. در این تحقیق گندم کاران شهرستان همدان در سال زراعی 89-1388 به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده است. برای تعیین حجم نمونه، از فرمول کوکران استفاده شد و تعداد 350 نفر از گندم کاران شهرستان همدان در دو گروه بیمه شده و بیمه نشده به صورت نمونه گیری تصادفی نظام مند انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که رابطه ی مثبت و معنی داری بین متغیرهای نگرش، رضایت از بیمه، میزان خسارت عوامل خطر، سهولت امور اداری، عملکرد گندم دیم، درصد جبران خسارت، دفعات اخذ غرامت از بیمه، تعداد سال های عقد قرارداد بیمه، سرعت پرداخت غرامت، تعداد دفعات شرکت کشاورزان در کلاس های آموزشی و ترویجی، کل سطح زیرکشت کشاورزان و آگاهی کشاورزان از مزایا، شرایط و قوانین بیمه با توسعه بیمه گندم وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه مشخص نمود که متغیرهای رضایت بیمه گزاران از نحوه ی ارائه خدمات توسط صندوق بیمه محصولات کشاورزی، امور اداری بیمه، کل سطح زیرکشت، سرعت پرداخت غرامت، بدهی کشاورزان به بانک ها و دفعات تمدید قرارداد بیمه تأثیر معنی داری را در توسعه بیمه گندم داشته اند.6 متغیر مذکور در مجموع، 6/88 درصد تغییرات توسعه بیمه گندم را پیش بینی نمودند.